Intrathecale baclofen (ITB)-therapie* wat, hoe en waarom?

Wat is intrathecale baclofentherapie?
Waarom ITB-therapie*?
Kenmerken van de baclofenpomp

wat is intrathecale baclofentherapie?

WAT IS BACLOFEN?

Baclofen is een spierverslapper en een veelgebruikt medicijn voor de behandeling van spasticiteit. Baclofentabletten werken bij veel mensen goed, maar kunnen in sommige gevallen invaliderende bijwerkingen geven zoals spierzwakte, slaperigheid, misselijkheid en duizeligheid.²

hoe werkt de pomp?

Een baclofenpomp geeft de voorgeschreven hoeveelheid intrathecale baclofen (in vloeibare vorm) rechtstreeks af in de vloeistof rondom het ruggenmerg. Dit gebied heet de intrathecale ruimte.

Een chirurg plaatst de baclofenpomp vlak onder de huid in de buik. De pomp wordt draadloos geprogrammeerd om de door uw arts voorgeschreven hoeveelheid baclofen af te geven.

Behandeling met een baclofenpomp wordt ook wel intrathecale baclofen (ITB)-therapie* genoemd. De pomp is in Europa goedgekeurd voor gebruik met baclofen en een aantal andere medicijnen en wordt vergoed door zorgverzekeraars in heel Europa.

Terug naar boven

waarom ITB-therapie*?

ALS ANDERE BEHANDELINGEN NIET WERKEN

Bij veel mensen kan spasticiteit goed onder controle worden gehouden met orale medicatie, fysiotherapie, ergotherapie of injecties. Maar bij sommige mensen werken deze behandelingen niet goed genoeg, of geven ze onaanvaardbare bijwerkingen.

Een baclofenpomp is geschikt voor patiënten met voldoende lichaamsbouw en -gewicht om de pomp te kunnen dragen.

Een juiste behandeling kan het uitvoeren van dagelijkse activiteiten makkelijker maken, bijvoorbeeld werken, naar school gaan, uw verzorging, etc. Deze kan uw welbevinden en zelfstandigheid vergroten, zodat u opnieuw kunt gaan nadenken over de hernieuwde mogelijkheden in uw leven.^{3, 4, 6, 9, 10, 13, 14, 17, 19-21}

u heeft minder medicatie nodig

Orale baclofen kan, zeker in hogere doses, bijwerkingen geven zoals spierzwakte, slaperigheid, misselijkheid en duizeligheid.²

Omdat het een doelgericht toedieningssysteem is, geeft een baclofenpomp de intrathecale baclofen rechtstreeks af in de vloeistof rondom het ruggenmerg. Wanneer medicatie rechtstreeks wordt toegediend waar het nodig is, heb je er minder van nodig. Daarom kan ITB-therapie* de bijwerkingen van orale baclofen verminderen.^{1, 2, 11, 12}

u kunt het eerst uitproberen

Aan de hand van een proefbehandeling kunnen u en uw arts zien of uw lichaam zal reageren op de behandeling voordat u de operatie ondergaat.

Mogelijke tijdelijke bijwerkingen van de proefbehandeling zijn o.a.:¹⁸

• Hoofdpijn en duizeligheid na de ruggenprik
• Infectie
• Bloeding
• Rugpijn
• Bijwerkingen van de medicatie, zoals spierzwakte, slaperigheid, last van de maag en braken
• Zeer zelden: zenuwschade

HOE VERBETERT HET UW LEVEN?

ITB-therapie* kan de negatieve gevolgen van spasticiteit verminderen met minder bijwerkingen dan orale baclofen. Bekijk de video bovenaan de pagina voor de werkzaamheid van ITB* bij uw aandoening:

• Dwarslaesie
• Multiple sclerose
• Hersenletsel
• Cerebrale parese
• Beroerte
  Bij mensen die een baclofenpomp kregen na een beroerte, verbetert de spierkracht in de door spasticiteit getroffen ledematen¹⁹ en treedt er geen verandering op in de spierkracht in de niet-aangedane ledematen.⁹

73% van patiënten is tevreden met de vermindering van spasticiteit en zou de therapie aan anderen aanbevelen.⁴

Tot 94% van de patiënten zou opnieuw een pomp laten plaatsen.¹⁵

GEPROGRAMMEERD NAAR UW BEHOEFTEN

Uw pomp wordt geprogrammeerd om de voorgeschreven dosis af te geven die u nodig heeft. De hoeveelheid intrathecale baclofen kan anders worden ingesteld voor verschillende tijdstippen.

Misschien heeft u 's nachts meer medicatie nodig om spasticiteit te verminderen zodat u beter kunt slapen, en 's ochtends minder omdat spasticiteit soms juist kan helpen bij het maken van transfers (uzelf verplaatsen van de ene plaats naar de andere). Denk hierbij bijvoorbeeld aan lopen, het opstaan uit een stoel of het gaan zitten op een bed. Uw arts kan het moment en de hoeveelheid van de baclofenafgifte aanpassen aan uw behoeften.

De instellingen kunnen ook per dag verschillen om met uw geplande activiteiten rekening te houden. U kunt bijvoorbeeld meer of minder medicatie nodig hebben op de dagen dat u fysiotherapie heeft.

Met een baclofenpomp kan ernstige spasticiteit of uw onderliggende medische aandoening die de spasticiteit veroorzaakt, niet genezen worden. Een pomp kan wel helpen om uw spasticiteit op de lange termijn onder controle te houden door de negatieve symptomen te verminderen.^5-8,13,16

OMKEERBAAR

De baclofenpomp en/of de baclofenafgifte kan door uw arts worden uitgeschakeld. Indien gewenst kunnen de pomp en katheter ook weer via een operatie worden verwijderd.

BEWEZEN THERAPIE

Veel studies tonen aan dat intrathecale baclofen, toegediend door een intrathecale medicijnpomp, spasticiteit, spasmen en pijn kan helpen verminderen, en het functioneren en uw kwaliteit van leven kan helpen verbeteren.^{3,5-10,13,14,17,19-35}

Artsen schrijven ITB-therapie* al meer dan 30 jaar voor in Europa. Dezelfde pomp van Medtronic wordt wereldwijd ook veelvuldig gebruikt voor pijnmedicatie.

Terug naar boven

KENMERKEN VAN DE BACLOFENPOMP

De SynchroMed™ II is een geavanceerd systeem voor geneesmiddeltoediening met een reeks kenmerken om uw spasticiteit onder controle te houden^1,2

• In te stellen al naar gelang uw behoefte – Uw arts programmeert de hoeveelheid medicatie die de pomp zal afgeven. Op een later moment kan uw arts de dosis aanpassen mocht dat nodig blijken als bijvoorbeeld uw spasticiteit en/of bijkomende pijn toeneemt, of als u een ander behandelingsdoel heeft.
• Flexibele dosering – De pomp kan worden geprogrammeerd in maximaal 13 afzonderlijke stappen met variabele doses die in de loop van de dag kunnen worden toegediend, dus u krijgt zo veel of weinig baclofen als u nodig heeft. De programmering kan ook per dag variëren zodat de toediening altijd aansluit bij uw geplande activiteiten.
• Opslag van informatie in de pomp – In de pomp worden de baclofenafgifte-instellingen en belangrijke gegevens over uw implantaten (pomp en katheter) opgeslagen. U draagt uw gegevens dus altijd bij u. Een arts in het bezit van een artsenprogrammeerapparaat kan de pomp uitlezen en u een overzicht verstrekken.
• Vervanging van de pomp – Bij meer dan 90% van de mensen die een baclofenpomp heeft, gaat deze ruim 6 jaar mee (vanaf de dag van implantatie). Voordat de batterij leeg raakt, klinkt er een alarm, zodat u voldoende tijd heeft om een afspraak te maken voor de vervanging. Echter uw behandelend centrum zal dit alarm niet afwachten en ruim van tevoren een afspraak met u maken voor vervanging van uw pomp.
• MRI-veilig onder bepaalde voorwaarden– De pomp is onder specifieke voorwaarden goedgekeurd voor gebruik in MRI-scanners van 1,5 en 3 tesla. Als niet aan de voorwaarden wordt voldaan, kunnen MRI-scans leiden tot storing van de pomp en daardoor onderbreking van de therapie met levensbedreigende gevolgen. Laat uw behandelend arts en MRI-technicus weten dat u een medicijnpomp heeft voordat u de MRI ondergaat.

In het kort:

De informatie op deze pagina is geen vervanging voor de aanbevelingen van uw arts. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing van het systeem voor meer informatie over het gebruik, de implantatieprocedure en een opsomming van de indicaties, contra-indicaties, voorzorgsmaatregelen, waarschuwingen en mogelijke bijwerkingen. Voor informatie over uw diagnose en behandeling dient u altijd contact op te nemen met uw arts.

Terug naar boven

* Wanneer we het hebben over ITB-therapie, bedoelen we intrathecale baclofen (een spierontspannend geneesmiddel) die wordt toegediend door een intrathecale medicijnpomp. Medtronic levert alleen de intrathecale medicijnpomp en de katheter; de intrathecale baclofen wordt geleverd door een extern bedrijf.